Σκόπια και Μεγάλη Αλβανία

Tου Αθανασιου Ελλις

Kάποιοι στην Ελλάδα αντιμετώπισαν την πρόσφατη ταραχώδη εκλογική διαδικασία στα Σκόπια με ικανοποίηση. Προφανώς, πιστεύουν ότι η επ’ αόριστον αναβολή της διευθέτησης της εκκρεμότητας γύρω από το όνομα ωφελεί τη χώρα μας. Κι όμως, η Eλλάδα έχει κάθε λόγο να επιθυμεί μια οριστική λύση που θα είναι καλύτερη από τη σημερινή πραγματικότητα όπου όλη η ανθρωπότητα, συμπεριλαμβανομένων και των Ευρωπαίων εταίρων μας, στην ουσία αποκαλεί τη γειτονική χώρα «Μακεδονία». Ενας επιπλέον λόγος που η Ελλάδα οφείλει να αναζητήσει λύση το ταχύτερο δυνατόν, δηλαδή το φθινόπωρο, είναι για να αξιοποιήσει το δικαίωμα του βέτο που διαθέτει στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε., όπου τα Σκόπια επιθυμούν διακαώς να ενταχθούν.

Kαθώς ο Μάθιου Νίμιτς συναντά, σήμερα και τη Δευτέρα, τους διαπραγματευτές των δύο πλευρών, ο μεσολαβητής του ΟΗΕ αλλά και οι γείτονες πρέπει να γνωρίζουν ότι η διασφάλιση της συνοχής των Σκοπίων ενδιαφέρει την Eλλάδα, για πολλούς λόγους, κυριότερος εκ των οποίων είναι η συμπεριφορά του αλβανικού στοιχείου που αποτελεί το ένα τρίτο του πληθυσμού. Κάποιοι λένε ότι επειδή οι Αλβανοί δεν επιδεικνύουν την ίδια ευαισθησία για το όνομα, ο χρόνος λειτουργεί «υπέρ μας». Πρόκειται για επικίνδυνη απλούστευση.

Το ερώτημα που τίθεται είναι απλό: Συμφέρει την Ελλάδα περισσότερο να έχει στα βόρεια σύνορά της μια διχασμένη χώρα δύο εκατομμυρίων, χωρίς πρόσβαση στη θάλασσα, η οποία εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, ή μια ενιαία μεγάλη Αλβανία με συνολικό πληθυσμό πέντε εκατομμυρίων που στην πορεία θα απαρτίζεται από τη σημερινή Αλβανία, το Κόσοβο και το δυτικό τμήμα της ΠΓΔΜ, θα χαρακτηρίζεται από εθνικισμό, θα έχει άνετη πρόσβαση στην Αδριατική, και ήδη διαθέτει στην επικράτειά της τεράστιες στρατιωτικές βάσεις; Μια χώρα ή έστω μια ένωση Αλβανών, οι οποίοι παρεμπιπτόντως έχουν ένα εκατομμύριο ομοεθνών τους στην ελληνική επικράτεια.

Είναι αλήθεια ότι οι Αλβανοί μετανάστες στην Ελλάδα έχουν κάνει οικονομικά και κοινωνικά άλματα. Τα πρώτα δύσκολα χρόνια των συγκρούσεων έχουν σταδιακά δώσει τη θέση τους σε μια πολύ καλύτερη συμβίωση. Οι βίαιες ακρότητες του παρελθόντος έχουν σχεδόν εκλείψει. Ομως, σε μια «κρίση» τα πάθη συχνά αναζωπυρώνονται και δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για συγκρούσεις.

Στρατηγικά, η συνένωση των τριών αλβανικών πόλων των Βαλκανίων (Αλβανία, Κόσοβο, Τέτοβο) θα λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά, ενώ θα δώσει μια άλλη διάσταση στον αλυτρωτισμό των Τσάμηδων.

Για τους λόγους αυτούς, η Ελλάδα έχει συμφέρον να διατηρηθεί μια ενιαία και ειρηνική ΠΓΔΜ. Δεν επιθυμεί επ’ ουδενί τον διαμελισμό των Σκοπίων, κάτι που δεν ισχύει απαραίτητα για όλα τα κράτη της περιοχής. Οσο νωρίτερα το αντιληφθεί αυτό ο κ. Γκρούεφσκι τόσο πιο γρήγορα θα προχωρήσει στο αυτονόητο για το συμφέρον της πατρίδας του που είναι ένας λογικός συμβιβασμός στο όνομα, ανάπτυξη στενών πολιτικών και εμπορικών σχέσεων με τον φυσικό του εταίρο, την Ελλάδα, και ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε.